MPSC राज्यसेवा मुख्य परीक्षा अभ्यासक्रम २०२०

MPSC State Services Main Exam Pattern & Syllabus 2020 – महाराष्ट्र राज्य सेवा मुख्य परीक्षा नमुना आणि अभ्यासक्रम २०२०

MPSC State Services Main Exam Syllabus 2020

महाराष्ट्र राज्यसेवा अभ्यासक्रम २०१९ एमपीएससी राज्य सेवा अभ्यासक्रम पीडीएफ व राज्य सेवा परीक्षा नमुना महाराष्ट्र राज्य सेवा परीक्षा हॉलमध्ये बसण्याची योजना असलेले उमेदवार महाराष्ट्र लोकसेवा आयोग राज्य सेवा मुख्य अभ्यासक्रम शोधू शकतात. तर, आज आम्ही परीक्षेत चांगले गुण मिळविण्यासाठी एमपीएससी राज्य सेवा अभ्यास क्रमाशी राज्य सेवा परीक्षा नमुना आहे. MPSC State Services Main Exam Syllabus 2020 MAHARASHTRA PUBLIC SERVICE COMMISSION

एमपीएससी राज्य सेवा अद्ययावत येथे नवीन अभ्यासक्रम पीडीएफ डाउनलोड उमेदवार अधिकृत साइटवरून ऑनलाइन मोडद्वारे एमपीएससी राज्य सेवा मुख्य अभ्यासक्रम २०२० पीडीएफ किंवा वर्ड स्वरूपात डाउनलोड करू शकतात.

महाराष्ट्र राज्य सेवा मुख्य परीक्षा नमुना २०२०

Paper NoMarksDurationMediumNature of Paper
Paper I1502 hoursMarathi & EnglishObjective Type

महाराष्ट्र राज्य सेवा मुख्य परीक्षा अभ्यासक्रम २०२०

इतिहास

महाराष्ट्राचा इतिहास
सामाजिक आणि संस्कृती बदल
सामाजिक-आर्थिक प्रबोधन
भारताची आधुनिक वैशिष्ट्ये
महाराष्ट्र सांस्कृतिक वर्धापन दिन. इत्यादी.

  • आधुनिक भारताचा इतिहास विशेषत: महाराष्ट्र: आधुनिक शिक्षणाचा परिचय प्रेस, रेल्वे, टपाल व तार, उद्योग, जमीन सुधारणे आणि सामाजिक-धार्मिक सुधारणांचा – त्याचा परिणाम
    समाज.
  • भारतात ब्रिटीश राजवटीची स्थापना: प्रमुख भारतीय शक्तींविरूद्ध युद्धे, उपकंपनीचे धोरण
    युती, 1857 पर्यंत ब्रिटिश राजांची रचना, लॅप्सचा सिद्धांत.
  • सामाजिक-सांस्कृतिक बदल: ख्रिश्चन मिशनशी संपर्क, इंग्रजी शिक्षण आणि प्रेस यांचे आगमन अधिकृत-सामाजिक सुधारणेचे उपाय (1828 ते 1857). सामाजिक-धार्मिक सुधारणेच्या चळवळी: ब्रह्म समाज, प्रार्थना समाज, सत्यशोधक समाज, आर्य समाज. शीख आणि मुस्लिम यांच्यात सुधारणा चळवळी, उदास क्लासेस मिशन, ब्राह्मणेतर चळवळ आणि जस्टिस पार्टी.
  • सामाजिक आणि आर्थिक प्रबोधन: भारतीय राष्ट्रवाद – १777 विद्रोह आणि त्यानंतर भारतीय राष्ट्रीय कॉंग्रेस (1885- 1947), आझाद हिंद सेना, महत्वाच्या व्यक्तींची भूमिका, सामाजिक व प्रेस आणि शिक्षण यांची भूमिका स्वातंत्र्यपूर्व भारतात प्रबोधन
  • भारतीय राष्ट्रवादाचा उदय व विकास: सामाजिक पार्श्वभूमी, राष्ट्रीय संघटनांची स्थापना, शेतकरी उठाव, भारतीय राष्ट्रीय कॉग्रेसची पायाभूत संस्था, मध्यम टप्पा, अतिरेकीपणाची वाढ मोर्ले-मिंटो सुधारणे, गृह नियम चळवळ, लखनऊ करार, माँट-फोर्ड सुधारणे.
  • गांधी युगातील राष्ट्रीय चळवळ: गांधीजींचे नेतृत्व आणि प्रतिकारांची विचारसरणी, गांधीवादी जनता हालचाली, असहकार, नागरी अवज्ञा, वैयक्तिक सत्याग्रह, भारत छोडो आंदोलन. सत्यशोधक समाज, गांधीजी आणि अस्पृश्यता दूर करणे, डॉ. बी.आर.आंबेडकरांची समस्या अस्पृश्यता, मुस्लिम राजकारण आणि स्वातंत्र्य चळवळ (सर सय्यद अहमद खान आणि अलीगड चळवळ, मुस्लिम लीग आणि अली ब्रदर्स, इक्बाल, जिन्ना), युनियनवादी पार्टी आणि कृषक प्रजा पार्टी, हिंदूंचे राजकारण महासभा, कम्युनिस्ट आणि भारतीय स्वातंत्र्य संग्राम
  • स्वातंत्र्यानंतर भारत: फाळणीचे परिणाम, रियासतांचे एकत्रीकरण, भाषिक राज्यांची पुनर्रचना, नेहरूंचे अ-संरेखन धोरण. संयुक्त महाराष्ट्र आंदोलन: प्रमुख त्यात राजकीय पक्ष आणि व्यक्तिमत्त्व, शेजारी देशांशी संबंध, भारताची भूमिका आंतरराष्ट्रीय राजकारण. कृषी, उद्योग, शिक्षण, विज्ञान आणि तंत्रज्ञानात प्रगती.

भूगोल

  • भौतिक भूगोल: पृथ्वीचा आतील भाग- रचना आणि शारीरिक परिस्थिती. नियंत्रित करणारे घटक भू-विकास जिओमॉर्फिक चक्रांची संकल्पना- फ्लुव्हियल, शुष्क, हिमनदी आणि किनारी चक्र भारतीय उपखंडातील उत्क्रांती आणि भूगोलशास्त्र – मुख्य भौतिकशास्त्र क्षेत्र – पुराची समस्या – महाराष्ट्राची भौगोलिक माहिती. महाराष्ट्राची भौगोलिक वैशिष्ट्ये. तिचे शेजारी, हिंद महासागर रिम, आशिया आणि जागतिक संदर्भात भारताचे स्थान
  • महाराष्ट्राचा आर्थिक भूगोल: खनिजे व ऊर्जा संसाधने: त्यांचे वितरण, महत्त्व आणि हाराष्ट्रातील विकास. महाराष्ट्रातील पर्यटन – धार्मिक पर्यटन, औषधी पर्यटन,इको टूरिझम आणि सांस्कृतिक वारसा. आरक्षित जंगले, प्राणी अभयारण्ये, राष्ट्रीय उद्याने आणि किल्ले महाराष्ट्र, व्याघ्र प्रकल्प.
  • महाराष्ट्राचा मानवी व सामाजिक भूगोल: लोकसंख्या, कारणे व परिणाम यांचे स्थलांतर, ऊस मजूर तोडणे – स्त्रोत आणि गंतव्यस्थानावरील स्थलांतरणाचे परिणाम. मध्ये ग्रामीण वस्ती महाराष्ट्र.शहरी व ग्रामीण वस्तीची समस्या – पर्यावरण, गृहनिर्माण, झोपडपट्टी, पाणीपुरवठा व स्वच्छता, शहरी रहदारी आणि प्रदूषण.
  • पर्यावरणीय भूगोल: पर्यावरणीय विज्ञान आणि पर्यावरणशास्त्र- ऊर्जा प्रवाह, भौतिक चक्र, अन्न साखळी आणि वेब्स. पर्यावरणीय र्‍हास आणि संवर्धन, जागतिक पर्यावरणीय असंतुलन- प्रदूषण आणि हरितगृह प्रभाव, ग्रीनहाऊस इफेक्टमध्ये सीओ 2 आणि मिथेनची भूमिका, ग्लोबल वार्मिंग, जैव-विविधतेत घट आणि जंगलांची कमी. पर्यावरणीय कायदे आणि पर्यावरणीय परिणाम मूल्यांकन क्योटो प्रोटोकॉल आणि कार्बन जमा शहरी कचरा व्यवस्थापन. सीआरझेड पहिला आणि सीआरझेड दुसरा.
  • लोकसंख्या भूगोल (महाराष्ट्राच्या संदर्भात): स्थलांतराची कारणे आणि परिणाम. ग्रामीण आणि शहरी वसाहती- साइट, परिस्थिती, प्रकार, आकार, अंतर आणि आकृतिशास्त्र. शहरीकरण- प्रक्रिया आणि समस्या ग्रामीण-शहरी कपाट, आणि शहरी प्रभावाचे क्षेत्र. प्रादेशिक असंतुलन.
  • रिमोट सेन्सिंग: रिमोट सेन्सिंगची संकल्पना. इंडियन रिमोट सेन्सिंग (आयआरएस) उपग्रह प्रतिमा- आयआरएस उत्पादने, एमएसएस बँड- निळा, हिरवा, लाल आणि जवळ-अवरक्त, फाल्स कलर कंपोजिट (एफसीसी). चा अर्ज नैसर्गिक संसाधनांमध्ये रिमोट सेन्सिंग. भौगोलिक माहिती प्रणाली (जीआयएस) आणि ग्लोबलचा परिचय पोझिशनिंग सिस्टम (जीपीएस)

कृषी

  • अ‍ॅग्रोइकॉलॉजी:
  • हवामान: वातावरण – रचना आणि रचना.
  • माती: माती-भौतिक, रासायनिक आणि जैविक गुणधर्म.
  • पाणी व्यवस्थापन:

भारतीय संविधान आणि भारतीय पॉलिटिक्स

भारतीय संविधान: राज्यघटना बनविणे, घटनेची ठळक वैशिष्ट्ये. तत्वज्ञान प्रस्तावना – (धर्मनिरपेक्ष लोकशाही आणि समाजवादी), मूलभूत हक्क आणि कर्तव्ये – निर्देशक राज्य धोरणाची तत्त्वे, नि: शुल्क आणि सक्तीचे प्राथमिक शिक्षण, एकसमान नागरी संहिता आणि मूलभूत कर्तव्ये. केंद्र – राज्य संबंध आणि नवीन राज्यांची निर्मिती. स्वतंत्र न्यायपालिका. राज्यघटनेत दुरुस्ती प्रक्रिया व मुख्य सुधारणा: यासाठी वापरल्या जाणार्‍या महत्त्वाच्या खुणा घटनेचा अर्थ लावणे. प्रमुख आयोग आणि मंडळांची रचना आणि कार्ये: निवडणूक आयोग, केंद्र व राज्य लोकसेवा आयोग, राष्ट्रीय महिला आयोग, मानवी हक्क आयोग, राष्ट्रीय अल्पसंख्याक एस.सी. / एस.टी. कमिशन – नदी पाणी विवाद सेटलमेंट बोर्ड इ.

मानव संसाधन विकास (मानव संसाधन विकास) आणि मानवी हक्कः

  • मानव संसाधन विकास

भारतातील मानव संसाधन विकास – भारतातील लोकसंख्येची सद्यस्थिती – परिमाणात्मक पैलू (आकार आणि वाढ – लिंग, वय, शहरी आणि ग्रामीण) आणि गुणात्मक पैलू (शिक्षण आणि आरोग्य सेवा). लोकसंख्या धोरण आणि प्रोजेक्शन 2050 पर्यंत. मानवी संसाधनाचे महत्त्व आणि गरज आधुनिक समाजात नियोजन. मानव संसाधनाच्या योजनेत गुंतलेले घटक आणि घटक. भारतातील बेरोजगारीचे स्वरुप, प्रकार आणि समस्या, रोजगाराचा ट्रेंड, मागणी वेगवेगळ्या विभाग आणि त्रातील कुशल मनुष्यबळाचा अंदाज. शासकीय आणि स्वयंसेवी संस्था मनुष्यबळ विकासात गुंतलेली उदा. एनसीईआरटी, एनआयईपीए, यूजीसी, मुक्त विद्यापीठे, एआयसीटीई, एनसीटीई, आयटीआय, एनसीव्हीटी, आयएमसी इ. समस्या आणि एचआरडीशी संबंधित समस्या. सरकार रोजगार धोरण,
बेरोजगारी आणि बेरोजगारी कमी करण्यासाठी विविध योजना.

  • मानवी हक्क

मानवाधिकारांची सार्वत्रिक घोषणा (यूडीएचआर 1948) – आंतरराष्ट्रीय मानवाधिकार आंतरराष्ट्रीय मानके, त्याचे भारतीय घटनेचे प्रतिबिंब, भारतात मानवी हक्कांची अंमलबजावणी आणि संरक्षण करण्याची यंत्रणा. मानवी भारतात हक्क चळवळ. गरीबी, निरक्षरता यासारख्या मानवी हक्कांच्या वंचितपणाशी संबंधित समस्या बेरोजगारी, सामाजिक-सांस्कृतिक-धार्मिक प्रथा, हिंसा, भ्रष्टाचार, दहशतवाद, शोषण श्रम, संरक्षणाचे गुन्हे इ. मानवी हक्कांच्या प्रशिक्षण आणि अभ्यासासाठी आवश्यक आहेत आणि लोकशाही स्थापनेत मानवी प्रतिष्ठा. जागतिकीकरण आणि त्याचा भारतीयांच्या विविध विभागांवर होणारा परिणाम सायटी. मानव विकास निर्देशांक, बाल मृत्यू प्रमाण, लिंग गुणोत्तर.

अर्थशास्त्र आणि नियोजन, विकास आणि कृषीची अर्थव्यवस्था, विज्ञान आणि तंत्रज्ञान विकास

  • आर्थिक आणि योजना

भारतीय अर्थव्यवस्था – भारतीय अर्थव्यवस्थेमधील आव्हाने – गरीबी, बेरोजगारी आणि प्रादेशिक असंतुलन.नियोजन: प्रक्रिया – प्रकार – भारतातील पहिल्या ते दहाव्या पंचवार्षिक योजनांचा आढावा.

  • विकास आणि शेतीची अर्थव्यवस्था

मॅक्रो अर्थशास्त्र: राष्ट्रीय उत्पन्नाच्या लेखा पद्धती.

विज्ञान आणि तंत्रज्ञान विकास ऊर्जा: पारंपारिक आणि अपारंपरिक उर्जा स्त्रोत – सौर, वारा, बायोगॅसची संभाव्यता, बायोमास, जियोथर्मल आणि इतर नूतनीकरणयोग्य उर्जा स्त्रोत.

संगणक व माहिती तंत्रज्ञान

पात्रता : पदवी

महाराष्ट्र राज्य सेवा मुख्य परीक्षा नमुना आणि अभ्यासक्रम २०२० डाऊनलोड करा

येथे क्लिक करा

MPSC State Services Preliminary
MPSC

MPSC State Services Preliminary Exam Syllabus & Exam Pattern 2020 >>>


Read More               :

Lebel                        :

Search Description : 

नोकरी विषयक सर्व माहिती मिळविण्यासाठी आमच्या ॲप ला आजच डाऊनलोड करा

jobtodays
jobtodays

टीप : ऑनलाइन अर्ज भरताना घ्यावयाची काळजी / सूचना

इच्छुक व पात्र उमेदवारांनी कृपया मूळ जाहिरात डाउनलोड करून व सर्व सूचना वाचून नंतरच अर्ज भरण्यास सुरुवात करावी. अगोदर सर्व कागदपत्रे जवळ घेऊन अर्ज भरण्यास सुरुवात करावी. लॉगिन ID / रजिस्ट्रेशन क्रमांक व पासवर्ड सुरक्षित जपून ठेवावा तो भविष्यात उपयोगी पडेल.


जाहिरात मध्ये काही स्पष्टता वाटत नसल्यास आस्थापनेच्या मूळ वेबसाइट ला भेट द्यावी किंवा दिलेल्या क्रमांकावर संपर्क करावा  Interested Candidates Can Read the Full Original Notification Carefully Before Apply

इतर महत्वाच्या जाहिरात :

सर्व परीक्षांच्या प्रश्नपत्रिका डाउनलोड डाउनलोड करा

मोफत ऑनलाइन टेस्ट सिरिज टेस्ट सोडवा

नवीन सरकारी नोकरी अपडेट्स नोकर्‍या पहा

IMP Keyphrase: MPSC State Services Main Exam Pattern & Syllabus 2020, महाराष्ट्र राज्य सेवा मुख्य परीक्षा नमुना आणि अभ्यासक्रम २०२०, MAHARASHTRA PUBLIC SERVICE COMMISSION SYLLABUS EXAM PATTERN, GOVERNMENT NAUKRI SYLLABUS, महाराष्ट्र लोकसेवा आयोग अभ्यासक्रम, Government Jobs, Sarkari Naukri, Majhi Naukri

About Prithviraj Gaikwad

Check Also

MPSC राज्यसेवा पूर्व परीक्षा अभ्यासक्रम 2021 Pdf Download

MPSC राज्यसेवा पूर्व परीक्षा अभ्यासक्रम 2021 Pdf Download, Mpsc rajyaseva syllabus 2021 in marathi pdf …

महिला व बाल विकास अधिकारी अभ्यासक्रम PDF डाउनलोड

महिला व बाल विकास अधिकारी अभ्यासक्रम PDF डाउनलोड, Paper Pattern Mahila V Balavikas Adhikari Syllabus …

MPSC PSI परीक्षा तयारी कशी करावी संपूर्ण माहिती

MPSC PSI परीक्षा तयारी कशी करावी संपूर्ण माहिती MPSC PSI Pariksha Tayari Kashi Karavi Mahiti …

Contact Us / Leave a Reply