MPSC Exam Syllabus : MPSC परीक्षा अभ्यासक्रम PDF राज्यसेवा परीक्षा माहिती राज्यसेवा पूर्व परीक्षा 2020 वेळापत्रक राज्यसेवा मुख्य परीक्षा पुस्तके PSI पूर्व परीक्षा अभ्यासक्रम तहसीलदार परीक्षा अभ्यासक्रम एमपीएससी महाराष्ट्र लोकसेवा आयोग माहिती मराठी मध्ये राज्यसेवा मुख्य परीक्षा प्रश्नपत्रिका महाराष्ट्र कृषी सेवा परीक्षा अभ्यासक्रम Mpsc साठी कोणती पुस्तके वाचावी शिक्षणाधिकारी परीक्षा पात्रता
Current events of state, national and international importance.(राज्य, राष्ट्रीय आणि आंतरराष्ट्रीय स्तरावरील महत्वाच्या चालू घडामोडी)
2
History of India (with special reference to Maharashtra) and Indian National Movement. (भारतीय इतिहास [महाराष्ट्राच्या संदर्भात] व राष्ट्रीय चळवळ)
3
Maharashtra, India and World Geography – Physical, Social, Economic Geography of Maharashtra, India and the World.(महाराष्ट्राचा, भारताचा व जगाचा भौतिक, सामाजिक व आर्थिक भूगोल)
4
Maharashtra and India – Polity and Governance – Constitution, Political System, Panchayati Raj, Urban Governance, Public Policy, Rights Issues, etc.(महाराष्ट्राची व भारताची राज्यव्यवस्था आणि शासन)
5
Economic and Social Development – Sustainable Development, Poverty, Inclusion, Demographics, Social Sector initiatives, etc.(आर्थिक व सामाजिक विकास)
6
General issues on Environmental Ecology, Bio-diversity, and Climate Change-that do not require subject specialization. (पर्यावरणीय परिस्थिती)
7
General Science (सामान्य विज्ञान)
MPSC Rajyaseva Prelims Paper II – (200 marks)(80 Questions)राज्यसेवा पूर्व परीक्षा 2
1
Comprehension (आकलन क्षमता)
2
Interpersonal & Communication Skills (वैयक्तिक कौशल्य संवाद कौशल्यासह)
3
ogical Reasoning & Analytical Ability (तार्किक व विश्लेषण क्षमता)
4
Decision Making & Problem Solving (निर्णय निर्धारण व समस्येचे निराकरण)
5
General Mental Ability (सामान्य बौद्धिक क्षमता)
6
Basic numeracy (numbers and their relations, orders of magnitude, etc.) (Class X level), Data interpretation(charts, graphs, tables, data sufficiency, etc.- Class X level) (मूलभूत संख्याशास्त्र)
7
Marathi and English Language Comprehension skills (Class X/XII level).मराठी व इंग्रजी भाषा आकलन कौशल्ये (दहावी / बारावी).
7
Note 1 : Negative Marking – 0.33% for each wrong answer (except Decision Making and Problem Solving)
Note 2: Questions relating to Marathi and English Language Comprehension skill of Class X/XII level (last item in the Syllabus of Paper II) will be tested through passages from Marathi and English language without providing cross translation thereof in the question paper.
Note 3 : It is mandatory for the candidate to appear in both the Papers of State Services (Prelim) Examination for the purpose of evaluation. Therefore a candidate will be disqualified in case he / she do not appear in both the papers of State Services (Prelim) Examination.
MPSC Mains राज्यसेवा मुख्य मध्ये एकूण ६ compulsory पेपर असतात. पेपर १ आणि पेपर २ हे अनुक्रमे इंग्लिश आणि मराठी भाषेवर असतात . बाकी सामान्य अध्ययन General Studies वरती असतो .
1) English (100 Marks) – Descriptive type questions
2) Marathi (100 Marks) – Descriptive type questions
3) General Studies Paper I: History, Geography and Agriculture [इतिहास, भूगोल व कृषी] (150 Marks) – (MCQs) – 2 hours
१. इतिहास (History)
आधुनिक विशेषता महाराष्ट्राचा इतिहास (१८१८ ते १८५७)( History of Modern India (1818‐1857) particularly Maharashtra)
ब्रिटीश सत्तेची भारतामध्ये स्थापना (Establishment of British Rule in India)
सामाजिक सांस्कृतिक बदल ( Socio‐Cultural Changes)
सामाजिक व आर्थिक जागृती ( Social and economic awakening)
भारतीय राष्ट्रवादाची निर्मिती व विकास ( Emergence and growth of Indian nationalism)
गांधी युगातील राष्ट्रीय चळवळ (National movement in Gandhi Era)
स्वत्तांत्रोत्तर भारत ( India after Independence)
महाराष्ट्रातील निवडक समाजसुधारक – त्यांची विचारप्रणाली व कार्य ( Selected Social Reformers of Maharashtra‐ their ideology and work)
महाराष्ट्राचा सांस्कृतिक वारसा (प्राचीन ते आधुनिक)(Cultural Heritage of Maharashtra (Ancient to Modern)
२. भूगोल(Geography)
प्राकृतिक भूगोल(Physical Geography)
महाराष्ट्राचा आर्थिक भूगोल ( Economic Geography of Maharashtra)
महाराष्ट्राचा मानवी व सामाजिक भूगोल ( Human and Social Geography of Maharashtra)
पर्यावरण भूगोल ( Environmental Geography)
जन भूगोलशास्त्र (महाराष्ट्राच्या संदर्भात)( Population Geography (with reference to Maharashtra))
सुदूर संवेदन ( Remote Sensing)
३. कृषी (Agriculture)
कृषी परिस्थितीकी( Agroecology)
हवामान (Climate)
मृदा (Soils)
जल व्यवस्थापन (Water management)
4) General Studies Paper II: भारतीय संविधान व भारतीय राजकारण (महाराष्ट्राच्या विशेष संदर्भासह) व कायदा (150 Marks) – (MCQs) – 2 hours
१. भारताचे संविधान(The Constitution of India)
२. राजकीय यंत्रणा (शासनाची रचना व कार्य)(The Political System (Structure, Powers and Functions of Governments))
३. राज्य व प्रशासन प्रशासन (महाराष्ट्राच्या वेशेष संदर्भासह)(State Government and Administration (With Special Reference to Maharashtra))
४. जिल्हा प्रशासन( District Administration)
५. ग्रामीण आणि नागरी स्तानिक शासन(Rural and Urban Local Government)
६. शिक्षण पद्धती(Educational System)
७. पक्ष आणि दबावगट(Parties and Pressure Groups)
८. प्रसार माध्यमे(The Media)
९. निवडणूक प्रक्रिया(The Electoral Process)
१०. प्रशासनिक कायदा( Administrative Law)
११. केंद्र सरकारचे व राज्य सरकारचे विशेषाधिकार( Central and State Government Privileges)
(२) ग्राहक संरक्षण अधिनियम, १९८६( The Consumer Protection Act, 1986)
(३) माहितीचा अिधकार अिधिनयम, २००५( Right to Information Act, 2005)
(४) माहिती तंत्रद्यान अिधिनयम,२००० (सायबरिवषयक कायदा)( Information Technology Act ‐ 2000 (Cyber Law))
(५) भ्रष्टाचार प्रतिबंधक अिधिनयम( The Prevention of Corruption Act)
(६) अनुसूचित जाती आिण अनुसूचित जनजाती (अत्याचार प्रतिबंधक) अिधिनयम, १९८९( Scheduled Castes and Scheduled Tribes (Prevention of Atrocities) Act 1989)
(७) अनुसूचित जाती,अनुसूचित जमाती (अत्याचार प्रतिबंधक ) अिधिनयम १९९५( Scheduled Castes and Scheduled Tribes (Prevention of Atrocities) Rules 1995)
(८) नागरी हक्क संरक्षण अिधिनयम, १९९५( Protection of Civil Rights Act 1955)
१३. समाज कयाण व सामाजीक विधिविधान( Social Welfare and Social Legislation) १४. सार्वजनिक सेवा(.Public Services) १५. सरकारी खर्चावर नियंत्रण( Control over Public Expenditure)
5) General Studies Paper III: मानव संसाधन विभाग व मानवी हक्क (150 Marks) – (MCQs) – 2 hours
१. मानव संसाधन विभाग( HUMAN RESOURCE DEVELOPMENT )१.१ भारतातील मानव संसाधन विकास( Human Resource Development in India)
१.२ शिक्षण( Education)
१.३ व्यावसायिक शिक्षण(Vocational Education)
१.४ आरोग्य(Health)
१.५ ग्रामीण विकास( Rural Development)
२. मानवी हक्क( HUMAN RIGHTS)२.१ जागितक मानवी हक्क प्रतिज्ञापत्र (यडुीएचआर १९४८)( Universal Declaration of Human Rights (UDHR 1948))
२.२ बाल विकास(Child Development)
२.३ महिलांचा विकास(Women Development)
२.४ युवकांचा विकास( Youth Development)
२.५ आदिवासी विकास( Tribal Development)
२.६ सामाजिकदृष्ट्या वंचित घटकांचा विकास( Development for Socially deprived classes (SC, ST, VJ/NT, OBC etc. ) )
२.७ वयोवृद्ध लोकांचे कल्याण( Welfare for aged People)
२.८ कामगार कल्याण(Labour Welfare)
२.९ विकलांग व्यक्तींचे कल्याण( Welfare of disabled persons)
२.१० लोकांचे पनुवसन (विकास कप व नैसगक आपती यांमुळे बाधित लोक)( People’s Rehabilitation)
२.११ आंतरराष्ट्रीय व प्रादेशिक संघटना(International and Regional Organisations)
२.१२ ग्राहक संरक्षण( Consumer Protection)
२.१३ मुल्ये व नितीतत्वे( Values and Ethics)
6) General Studies Paper IV अर्थव्यवस्था व नियोजन,विकासविषयक अर्थशास्त्र आणि कृषी,विज्ञान व तंत्रज्ञान विकास (150 Marks) – (MCQs) – 2 hours
१. अर्थव्यवस्था व नियोजन( ECONOMY AND PLANNING)
१.१ भारतीय अर्थव्यवस्था( Indian Economy)
१.२ नागरी व ग्रामीण पायाभूत सुविधांचा विकास( Urban and Rural Infrastructure Development)
१.३ उद्योग-गरजा( Industry: Need )
१.४ सहकार(Co‐operation)
१.५ आर्थिक सुधारणा( Economic reforms)
१.६ आंतराष्ट्रीय व्यापार व आंतरराष्ट्रीय भांडवली चळवळ( International Trade and International Capital Movements)
१.७ गरीबीचे निर्देशांक व अंदाज( Measurement and estimate of poverty)
Serch Your Dream Jobs
